Koninklijke tekeningen

Vorige week zijn twee tekeningen van prinses Beatrix geveild voor een kleine 3.000 euro. Waarschijnlijk maakte ze ‘Ballerina’s’ en ‘Veld met hondjes’ in haar vroege tienerjaren, begin jaren vijftig. Eén ervan is gesigneerd met TVO, oftewel Trix van Oranje.
Toen ik alleen de kop las, dacht ik even dat ze misschien in geldnood was en daarom wat oude kunstwerkjes op de markt had gebracht. Maar het zat natuurlijk anders: waarschijnlijk zijn ze via een vroegere medewerkster van haar moeder, Juliana, terechtgekomen bij degene die ze nu heeft verkocht. Het is niet bekend wie de nieuwe eigenaar is.

Al sinds haar jonge jaren is prinses Beatrix zeer creatief en in kunst geïnteresseerd. Gisteren was ze nog aanwezig bij de opening van de tentoonstelling ‘Queens by Andy Warhol’ op Paleis Het Loo. Dit gaat om een serie van zestien zeefdrukken uit 1986 waar ze zelf deel van uitmaakt. Naast haar portretteerde Andy Warhol ook de drie andere regerende koninginnen van dat moment: koningin Elizabeth II van het Verenigd Koninkrijk, koningin Margrethe II van Denemarken en koningin Ntombi Tfwala van Swaziland, het huidige koninkrijk Eswatini. Van iedere koningin maakte Warhol vier portretten, in verschillende kleurstellingen. Volgens conservator Hanna Klarenbeek van Het Loo werkte prinses Beatrix hier destijds graag aan mee, als ze maar een proefdruk te zien kreeg. Haar reactie op die proefdruk was dat het wat haar betreft wel wat minder Beatrix en meer Warhol mocht zijn.

Deze berichten deden mij meteen denken aan het boek dat ik vorig jaar tweedehands kocht in Ierland: Queen Victoria’s Sketchbook (1979). Dat geeft een prachtig overzicht van de tekeningen en aquarellen van de Britse koningin Victoria (1819-1901). Samenstelster Marina Warner kreeg van Elizabeth II toestemming om de grote hoeveelheid schetsboeken in haar archief en de tekeningen die haar betovergrootmoeder in haar dagboeken maakte te bekijken en hier een selectie van te maken. Je ziet in het boek Victoria’s hele leven langskomen: de mensen om haar heen, voorstellingen die ze bijwoonde, de paarden waar ze op reed, indrukken van verre reizen en de natuur in verschillende jaargetijden. Al deze beelden vormen een mooie nuancering van het wat stijve, conservatieve beeld dat veel mensen (onterecht) van haar hebben.