Afgelopen week vierde Koningin Máxima alvast haar vijftigste verjaardag, met een muziekgala in Koninklijk Theater Carré. Ze droeg daarbij een jurk van ontwerpster Iris van Herpen: een huidkleurige basis, met daarover een patroon van zeeblauwe lijnen. Kunsthistoricus Paul Rem, conservator bij Paleis Het Loo, legde op twitter meteen de link met de ‘slaoliestijl’.

Maxima foto ANP

Foto ANP

File:Delftsche Slaolie.jpeg - Wikimedia Commons

Via Wikimedia Commons

Bovenstaand affiche werd in 1894 door Jan Toorop ontworpen, in opdracht van de Nederlandse Oliefabriek (N.O.F.) in Delft. Dankzij dit affiche werd de stijl die internationaal werd aangeduid als jugendstil of art nouveau, in Nederland ook wel de ‘slaoliestijl’ genoemd.
De Nederlandse Oliefabriek, die later op zou gaan in Calvé, werd opgericht in 1883 met als doel om olie te produceren uit aardnoten. De Nederlandse huisvrouw moest wel even wennen aan dit nieuwe product, vandaar dat er een flink publiciteitsoffensief werd gestart, met dus onder meer affiches van beroemde kunstenaars. Ook in De Hollandsche Lelie werd volop reclame gemaakt voor de Delftsche Sla-Olie. Vanaf februari tot juni 1895 vinden we in ieder nummer een advertentie. “Volgens de getuigenissen van zestien Nederlandsche vrouwen uit verschillende standen en kringen, wier aanwijzingen omtrent het gebruik van Delftsche Sla-Olie in de keuken zijn bijeenverzameld in eene brochure (op aanvrage gratis en franco verkrijgbaar), voldoet dit Hollandsch fabrikaat aan voortreffelijke hygiënische eischen en verbindt het hieraan nog het voordeel eene belangrijke besparing in de huishouding te verzekeren. Zoowel de fijnproever als de zuinige huisvrouw vindt voldoening bij het gebruik.”

Na de eerste, algemene, advertentie volgen in de weken erna zestien verschillende versies met citaten van enthousiaste gebruiksters. Ieder heeft haar eigen invalshoek: de slaolie is gemakkelijk in het gebruik, het bevalt beter dan de op dat moment gangbare Genua-olie en de gerechten worden er smakelijker van. Vanzelfsprekend wordt vooral steeds benadrukt dat het een zeer voordelig product is: dat was ook toen al hét argument om de zuinige Nederlanders over de streep te trekken.

 

Jan Toorop koningin