Deze week zag ik Sweet Dreams van de Bosnisch-Nederlandse regisseur Ena Sendijarević. De film won onlangs maar liefst zes Gouden Kalveren, onder meer voor beste film, regie en hoofdrol (Renée Soutendijk). Het is ook de Nederlandse inzending voor de Oscars.
Affiche van de film, in filmtheater Slachtstraat
Het verhaal speelt zich af in 1900, op een afgelegen Indonesisch eiland. Tijdens de nadagen van het koloniale tijdperk valt de Nederlandse suikerfabrikant Jan plotseling dood neer voor de ogen van zijn vrouw Agathe (Soutendijk). Hun zoon en zijn hoogzwangere vrouw komen over vanuit Nederland om het familiebedrijf over te nemen. Zij denken het snel te kunnen verkopen en weer te vertrekken, maar de onverwachte inhoud van Jans testament gooit roet in het eten. Hierbij is een sleutelrol weggelegd voor Siti, de huishoudster van de familie (een sterke rol van Hayati Azis). Wanneer er tegelijkertijd ook nog een opstand uitbreekt onder de Indonesische arbeiders van de fabriek, wordt al snel duidelijk dat dit voor niemand goed kan aflopen.
De sfeer van de film is bijzonder: de hitte en de muggen zijn voor de kijker bijna voelbaar. Het kader van 4 bij 3 werkt daar ook aan mee, het heeft allemaal iets benauwends. Het wrede, absurde van het koloniale systeem en vooral ook het onhoudbare ervan worden meer dan duidelijk gemaakt. Rond 1900 was er in het toenmalig Nederlands-Indië echt een kantelpunt, al konden veel Nederlanders zich daar destijds nog niets bij voorstellen. Het knappe van Sendijarević is dat ze ervoor zorgt dat je je in alle personages wel een beetje kunt inleven. Zelfs in de nogal dwingende Agathe, die zich geen leven zonder de suikerfabriek kan indenken en zich daar ook op geen enkele manier bij neer wenst te leggen.
Hoewel de inhoud van de film nogal heftig is, zit er ook een absurd-komisch aspect in, wat het anders maakt dan een doorsnee kostuumdrama. Kortom, echt een aanrader.